راهنمای کامل محاسبه مالیات اجاره ملک(بخش سوم)

در بخش سوم به پاسخگویی به برخی از سوالات مختص به این موضوع میپردازیم.

مالیات بر اجاره در شرکت‌های حقوقی چگونه محاسبه می‌شود؟

وقتی پای شرکت‌ها و اشخاص حقوقی وسط میاد، نحوه‌ی محاسبه مالیات اجاره، با اشخاص حقیقی فرق داره. قانون مالیات‌ها برای شرکت‌ها نرخ ثابتی تعیین کرده و فرآیند گزارش‌دهی اون هم شفاف‌تر و سخت‌گیرانه ‌تره.

ملک اجاره داده میشود یا اجاره گرفته میشود ؟	نوع فعالیت
اجاره میدهد و باید مالیات بپردازد	شرکت ، موجر است ( مالک ملک )
اجاره میگیرد و موظف به کسر مالیات است	شکرت مستاًجر است

حالت اول: شرکت موجر (مالک ملک) است.

در این حالت شرکت درآمد اجاره‌ای دارد و باید آن را به‌عنوان درآمد مشمول مالیات در اظهارنامه سالانه ثبت کند.

نحوهء محاسبه :

توضیح	مرحله
جمع کل اجاره های دریافتی در سال	1
کسر هزینه ها ( در صورت داشتن دفاتر و مستندات قانونی )	2
درآمد مشمول مالیات = درآمد – هزینه های قابل قبول	3
نرخ مالیات = ثابت 25% برای کل درآمد مشمول مالیات	4

🔔 در شرکت‌ها برخلاف اشخاص حقیقی، خبری از کسر ۲۵٪ هزینه‌ی اجاره به‌صورت قطعی نیست. فقط هزینه‌هایی که در دفاتر قانونی ثبت شده و مستند باشند پذیرفته می‌شوند.

مثال عددی:

فرض کنید شرکت A، ملکی را اجاره داده و در سال ۱۴۰۳ مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان اجاره دریافت کرده و ۱۰۰ میلیون هزینه مرتبط دارد:

•درآمد مشمول: ۶۰۰ – ۱۰۰ = ۵۰۰ میلیون تومان

•مالیات: ۵۰۰ × ۲۵٪ = ۱۲۵ میلیون تومان

حالت دوم: شرکت مستأجر است (ملک را اجاره کرده)

در این حالت، شرکت باید هنگام پرداخت اجاره به موجر، ۱۰٪ مالیات اجاره را کسر کرده و به اداره مالیات پرداخت کند. به این فرآیند می‌گن کسر و ایصال مالیات اجاره توسط اشخاص حقوقی طبق ماده ۵۳ و ۵۴.

📌 تعهدات شرکت مستأجر:

1.کسر ۱۰٪ از اجاره ماهانه

2.پرداخت ماهانه این مبلغ به سازمان امور مالیاتی

3.ارائه رسید پرداخت به موجر

تفاوت با شخص حقیقی :

شخص حقوقی	شخص حقیقی	ویژگی
ثابت 25%	پلکانی (15_25%)	نرخ مالیات اجاره
درون اظهارنامه عملکرد شرکت دارد	اجاره جداگانه	نوع اظهارنامه
دارد	ندارد	الزام به دفاتر مالی
باید از اجاره کسر کند	ندارد	مسئول کسر مالیات

✅ ۸. اگر یک ملک متعلق به شخص حقیقی به یک شرکت حقوقی اجاره داده شود، حسابدار شرکت چه تکالیفی نسبت به مالیات اجاره دارد؟

در این حالت، چون موجر یک شخص حقیقی است و مستأجر شرکت (شخص حقوقی)، حسابدار شرکت موظف به کسر و واریز مالیات اجاره به سازمان امور مالیاتی است.

وظیفه	مرحله
کسر 10% از مبلغ اجاره ماهانه هنگام پرداخت به موجر	1
پرداخت آن مبلغ به اداره مالیات تا پایان ماه بعد	2
دریافت رسید پرداخت از اداره مالیات و ارائه آن به موجر	3
ثبت هزینه اجاره و مالیات کسر شده در دفاتر مالی شرکت	4
ثبت اجاره در اظهارنامه عملکرد سالانه شرکت به عنوان هزینه قابل قبول	5

مثال عددی:

فرض کنیم شرکت «سپهر تجارت» ملکی را از آقای احمدی (شخص حقیقی) با اجاره ماهانه ۲۰ میلیون تومان اجاره کرده:

مبلغ( تومان )	مورد
20.000.000	اجاره ماهانه توافقی
2.000.000	مالیات اجاره 10%
18.000.000	مبلغ پرداختی به موجر
2.000.000	مبلغ پرداختی به اداره مالیات

حسابدار باید هر ماه ۲ میلیون تومان را از اجاره کم کند و آن را تا پایان ماه بعد به سازمان امور مالیاتی واریز کند.»

⚠️ نکات مهم و حساس برای حسابدار:

•اگر شرکت این مالیات را واریز نکند، مشمول جریمه عدم پرداخت و تأخیر خواهد شد.

•اگر به‌جای واریز به اداره مالیات، کل مبلغ اجاره را به موجر بدهد، شرکت مقصر محسوب شده و باید مالیات را از منابع خود پرداخت کند.

•حتی اگر موجر از شرکت بخواهد کل اجاره را بدون کسر بپردازند، قانوناً شرکت اجازه این کار را ندارد.

مدارکی که حسابدار باید نگه دارد:

1.قرارداد اجاره رسمی یا دستی

2.رسید پرداخت اجاره به موجر (۱۸ میلیون)

3.رسید پرداخت ۱۰٪ مالیات اجاره به سازمان مالیاتی (۲ میلیون)

4.ثبت کامل در دفاتر رسمی شرکت

✅ ۹. اگر یک شرکت حقوقی ملک خود را به یک شخص حقیقی اجاره دهد، مالیات چطور محاسبه و ثبت می‌شود؟

در این حالت، شرکت حقوقی موجر (مالک ملک) است و شخص حقیقی مستأجر. بنابراین درآمد اجاره‌ای برای شرکت ایجاد شده که باید به‌عنوان درآمد مشمول مالیات ثبت و مالیات آن پرداخت شود.

📌 نحوه محاسبه مالیات :

توضیح	مرحله
کل اجاره های دریافتی در طول سال جمع میشود	1
هزینه های مرتبط ( در صورت ثبت در دفاتر رسمی ) کسر میشود	2
مبلغ باقی مانده = درآمد مشمول مالیات شرکت	3
نرخ مالیات : 25% ثابت ( برای کلیه شرکت ها طبق ماده 105 ق.م.م)	4

 مثال عددی:

شرکت «آریا ملک» یک واحد تجاری را با اجاره ماهانه ۳۰ میلیون تومان به آقای رضایی (شخص حقیقی) اجاره داده است:

•کل اجاره سالانه: ۳۰ × ۱۲ = ۳۶۰ میلیون تومان

•هزینه‌های مرتبط ثبت‌شده: ۶۰ میلیون تومان

•درآمد مشمول مالیات: ۳۰۰ میلیون تومان

•مالیات اجاره: ۲۵٪ × ۳۰۰ = ۷۵ میلیون تومان

وظایف حسابدار شرکت در این حالت :

وظیفه	توضیح
ثبت اجاره به عنوان درآمد	در دفاتر قانونی شرکت
محاسبه درآمد مشمول مالیات	پس از کسر هزینه‌ها
پرداخت مالیات	همراه با اظهارنامه عملکرد سالانه
صدور فاکتور رسمی یا رسید به مستأجر	(اختیاری ولی بهتر است)
نگهداری مدارک مربوط به قرارداد، پرداخت و واریزی‌ها	الزامی

⚠️نکات مهم:

•در این حالت، مستأجر (شخص حقیقی) هیچ تعهدی برای کسر مالیات ندارد.

•مسئولیت مالیاتی کامل برعهده شرکت موجر است.

•اگر شرکت، اجاره را به صورت نقدی و بدون ثبت دریافت کند، در صورت شناسایی توسط سازمان مالیاتی، مشمول جریمه و علی‌الرأس شدن خواهد شد.اجاره باید در اظهارنامه عملکرد سالانه شرکت (فرم اصلی اظهارنامه) ثبت شود، نه در اظهارنامه اجاره جداگانه